فناوری Web 3.0 انقلاب اینترنت! قسمت سوم

موارد مورد استفاده و خدمات Web 3.0

انتظار می‌رود که نسل سوم وب، به موجب مبتنی بودن بر هوش‌مصنوعی، برای درک اهداف و ترجیحات کاربران و تنظیم محتوایی که در اختیار آن‌ها می‌گذارد(براساس اولویت‌هایی که کاربران مدنظر دارند) سطح بالایی از توانایی را ارائه دهد. بسیاری از محتواها به طور خودکار تنظیم و تحویل داده ‌می‌شوند و این امر باعث صرفه‌جویی در زمان و هزینه برای شرکت‌ها می‌گردد. همچنین با استفاده از بلاکچین به عنوان یکی از رکن‌ها اصلی، برنامه‌ها و خدمات به روز و کاربردی، که امروزه نیز در حال استفاده هستند، به صورت کاملاً کارآمدتر قابل استفاده هستند. این برنامه‌ها و خدمات عبارتند از:
1) توکن‌های غیرقابل معاوضه(NFT): توکن‌های غیرقابل تعویض نوعی دارایی رمزگذاری شده منحصر به فرد هستند که برای ایجاد و احراز هویت مالکیت دارایی‌های دیجیتال مورد استفاده قرار می‌گیرند. NFTها نقش بسیار مهمی را در نحوه انجام معاملات و مبادلات در Web 3.0 ایفا خواهند کرد.
2) امورمالی غیرمتمرکز(Decentralized Finance): یا به اختصار DeFi، یک فناوری بلاکچین در حال ظهور است که می‌تواند مبنایی برای خدمات مالی غیرمتمرکز Web 3.0 باشد.
3) ارزهای دیجیتال(Cryptocurrency): ارزهای دیجیتال رمزنگاری شده‌ای مانند بیت‌کوین هستند. این ارزهای دیجیتال مبتنی بر بلاکچین بوده و از رمزنگاری برای ایمن‌سازی فرآیندهایی مانند تولید واحدهای پولی، انجام تراکنش‌ها و سایر تبادلات مالی استفاده می‌شود. 
4) برنامه‌های غیرمتمرکز(Decentralized Applications): که به اختصار dApps نامیده می‌شود، برنامه‌های متن‌بازی(Open Source) هستند که بر روی بلاکچین‌های غیرمتمرکز ساخته شده‌اند. با قرار گرفتن این نوع برنامه‌ها و تغییراتشان در دفتر کل توزیع شده(Distributed Ledger) بلاکچین، دیگران نیز می‌توانند در توسعه آن‌ها شریک باشند(منظور آن است که توسعه‌دهندگان دیگر نیز می‌توانند برنامه‌ها را مشاهده کرده و در مسیر توسعه آن‌ها کمک کنند). در حال حاضر برنامه‌های غیرمتمرکزی برای میان‌افزارها(به انگلیسی Middleware، نرم‌افزار و سرویس‌های ابری است که خدمات و قابلیت‌های مشترکی را به برنامه‌ها ارائه می‌دهد و به توسعه‌دهندگان و اپراتورها کمک می‌کند تا برنامه‌ها را با کارایی بیشتری بسازند و به کار گیرند. به‌طور کلی میان‌افزارها ماند پل‌های ارتباطی میان برنامه‌ها، داده‌ها  کاربران عمل می‌کنند)، جمع‌آوری کمک‌های خیریه، پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی و بسیاری موارد دیگر ساخته شده و در حال استفاده هستند.
5) قراردادهای هوشمند(Smart Contracts): قراردادهای هوشمند نوعی برنامه غیرمتمرکز به حساب می‌آیند که در حال حاضر مبنایی برای برنامه‌های بلاکچین در حال ظهور است و انتظار می‌رود که نقشی اساسی را در نسل سوم وب ایفا کند. در اصل این قراردادها کدهای برنامه‌نویسی هستند و مانند قراردادهای حقوقی نیستند(وضعیت و اعتبار حقوقی آن‌ها هنوز در حوزه‌های قضایی کاملاً تأیید و شفاف‌سازی نشده است)، اما نسبت به قراردادهای سنتی بسیار کاربردی‌تر و انعطاف‌پذیرتر هستند و در آینده یکی از اهرم‌های قدرتمند جلب اعتماد کاربران در Web3 خواهند بود.
6) پل‌های زنجیره‌ای(Cross-Chain Bridges): بلاکچین‌ها در دنیای Web3 بسیار زیاد خواهند بود و هدف از پل‌های زنجیره‌ای ایجاد قابلیت ارتباط و همکاری بین آن‌هاست. 
7) سازمان خودگردان غیرمتمرکز(Decentralized Autonomous Organization): که به اختصار به آن DAO گفته می‌شود، می‌توانند نهادهای سازماندهی شده‌ای باشند که ساختار و حاکمیت مورد نیاز برای عملی کردن رویکرد غیرمتمرکز در Web 3.0 را فراهم می‌کنند.

مزایا Web 3.0

در حال حاضر بیان دقیق مزایای Web 3.0 کار بسیار دشواریست، زیرا اکثر مؤلفه‌های آن جدید هستند و نمونه‌های مشابهی برای مقایسه یا پیشبینی دقیق آن وجود ندارد؛ برخی دیگر از آن‌ها نیز در دست طراحی هستند. با این حال در ادامه به برخی از مزایایی که می‌توانید از یک وب غیرمتمرکز انتظار داشته باشید را آوردیم:
1) کنترل و حریم شخصی: کنترل هویت آنلاین و داده‌های کاربران بر عهره خود آن‌ها خواهد بود.
2) شفافیت: امکان مشاهده و مدیریت بهتر مبادلات، تراکنش‌ها، تصمیمات و بسیاری موارد دیگر وجود خواهد داشت. 
3) مقاومت و امنیت: برنامه‌های ارائه شونده در شبکه‌های غیرمتمرکز از امنیت بسیار بالاتری(بخصوص در مقابله با هک شدن) برخوردارند که این امنیت را مدیون غیرمتمرکز بودن فناوری بلاکچین هستند.
4) هوشمندی: پیشبین نیازمندی‌های کاربران و شخصی‌سازی مبتنی بر هوش‌مصنوعی باعث می‌شود یک وب کاربردی و پاسخگوتر را شاهد باشیم.
5) امورمالی غیرمتمرکز: این ویژگی منحصر به فرد، انجام معاملات مختلف مانند خریدوفروش محصولات و خدمات، ضمانت(مانند ضمانت بانکی برای دریافت وام) و... را بدون نیاز به واسطه امکان‌پذیر می‌کند.
6) قراردادهای هوشمند: امکان انجام معاملات با حذف واسطه و بارگذاری شرایط معامله به صورت آنلاین در بستری امن که باعث سرعت انجام کار و کاهش هزینه‌ها می‌شود.
7) بازاریابی و امور فروش: هوشمندی نسل سوم وب کاربردهای زیادی دارد ولی از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به پیدا کردن بازارهای هدف توسط شرکت‌ها و رونق کسب‌کارهای مختلف اشاره کرد.
8) رفع مشکلات به صورت اتوماتیک: هوش‌مصنوعی می‌تواند مشکلات به وجود آمده در سیستم را به صورت خودکار، شناسایی و در صورت نیاز رفع کند.
9) تعاملات بیشتر: به لطف متاورس و فناوری‌هایی مانند واقعیت‌مجازی و واقعیت‌افزوده، امکان افزایش تعاملات کاربران با پلتفرم و بسترهای مختلف کمپانی‌ها فراهم خواهد بود.

معایب Web 3.0

نسل سوم وب نیز، مانند تمامی تکنولوژی‌های دیگر، دارای مزایا و معایب مختلفی است. برخی از مشکلات بالقوه و جدی آن که نیازمند تأمل و بررسی دقیق هستند عبارتند از:
1) پیچیدگی: شبکه‌های غیرمتمرکز و قراردادهای هوشمند، منحنی‌های یادگیری و چالش‌های مدیریتی قابل توجهی را برای بخش IT ایجاد خواهند کرد.
2) امنیت: استفاده از ویژگی امنیت هم به عنوان مزیت و هم به عنوان عیب، جالب به نظر می‌آید! اما دور از ذهن نیست. قول‌ها و نقل قول‌های شنیده شده در مورد امنیت Web3، یک دنیای ایمن و رویایی را برای کاربران مجسم می‌کند، اما پیاده‌سازی و پشتیبانی از همچین سیستم پیچیده و ایمنی، کاری بسیار دشوار و هزینه‌بر خواهد بود.
3) نظارت: فقدان یک مرجع مرکزی ناظر بر امور به این معنیست که سازمان‌های نظارتی که به ایمن نگه داشتن جارت آنلاین و سایر فعالیت‌های وب برای کاربران کمک می‌کنند، دیگر وجود نخواهند داشت. این مسئله بستری بسیار مناسب برای فعالیت سودجویان و معاملات غیر قانونی مانند خریدوفروش‌های اجناس و کالاهای غیرمجاز را فراهم خواهد ساخت.
4) الزامات فنی: بلاکچین‌ها و dAppها نیازمند سخت‌افزارهای بخصوصی هستند که علاوه بر هزینه‌بر بودن پیاده‌سازی، نگهداری و ارتقای آن‌ها، مشکلات زیست‌محیطی و مصرف بالای انرژی را نیز به همراه دارند.
5) انتخاب فناوری: انتخاب فناوری می‌تواند یکی دیگر از چالش‌های پیش روی شرکت‌هایی باشد که سعی در توسعه برنامه‌های Web 3.0 دارند، زیرا ابزارهای مورد استفاده برای بلاکچین، NFT و قراردادهای هوشمند روز به روز در حال گسترش هستند و انتخاب موارد مناسب می‌تواند کار سختی به شمار رود.
برنرز-لی یک فناوری جایگزین نیز برای بلاکچین به نام Solid معرفی کرده بود و ادعا می‌کرد که بلاکچین‌ها بسیار کند، گران قیمت و فقط برای استفاده‌های عمومی هستند و بستر کاملاً مناسبی برای ذخیره‌سازی داده‌ها به شمار نمی‌آیند و در جهت توسعه و تجاری‌سازی آن شرکتی با نام Input نیز تأسیس کرد؛ اما می‌تواند گفت برنرز-لی تنها فردی بود که همچین پیشنهادی را مطرح کرد!
در قسمت بعد در مورد زمان انتشار Web 3.0 و همچنین سوالات متداول در رابطه با نسل بعدی وب صحبت خواهیم کرد.