بلاکچین چیست؟
بلاکچین یک پایگاه‌داده به اشتراک گذاشته‌شده در میان قسمت‌های مختلف شبکه‌ای از کامپیوترهاست. به عنوان یک پایگاه‌داده، بلاکچین اطلاعات را به صورت الکترونیکی و در فرمت دیجیتالی ذخیره‌سازی می‌کند. بلاکچین‌ها بیشتر بخاطر نقش تعیین کننده‌ای که در ارزهای دیجیتال دارند شناخته می‌شوند که به علت غیرمتمرکز بودن تراکنش‌ها، بستری امن را برای معاملات فراهم می‌سازند. بلاکچین در زمینه‌های مختلفی نوآوری‌های متعددی را برای کاربران عرضه کرده‌است. یکی از این نوآوری‌ها حفظ اطلاعات و حریم شخصی کاربران با بالاترین سطح امنیتی و بدون نیاز به دستگاه نظارتی است.
اصلی‌ترین تفاوت بین یک پایگاه‌داده معمولی و یک بلاکچین، ساختار داده‌های آن‌هاست. بلاکچین اطلاعات را به صورت دسته‌دسته و گروهی جمع‌آوری می‌کند که این گروه‌ها بلاک(Block) نام دارند و هر کدام شامل اطلاعاتی جداگانه هستند. هر یک از این بلاک‌ها دارای ظرفیت مشخصی هستند و پس از تکمیل شدن ظرفیت، اطلاعات کامپایل شده و به بلاک قبلی لینک می‌شوند. این اتصال بلاک‌ها به یکدیگر یک فرم زنجیر‌وار از اطلاعات را تشکیل می‌دهند که به آن بلاکچین گفته می‌شود.
از زمینه‌های بکارگیری بلاکچین می‌توان به رمز ارزهای دیجیتال، امورمالی غیرمتمرکز(DeFi)، توکن‌های غیرقابل‌تعویض(NFT)، معاملات هوشمند و.... اشاره کرد.
بلاکچین از زمان تولد تا به امروز:
اصطلاح بلاکچین برای اولین بار در سال 1982 توسط یک دانشمند آمریکایی به نام "David Chaum" که در زمینه کامپیوتر و رمزنگاری فعالیت داشت مطرح شد.
در سال 1991 دو دانشمند به نام‌های "Stuart Haber" و "W.Scott Stornetta" بر روی بالا بردن ضریب امنیت زنجیره بلاک‌ها از طریق رمزنگاری کار می‌کردند. در پی فعالیت این دو دانشمند، افرادی دیگر نیز شروع به کار کردن در زمینه توسعه ارزهای دیجیتال کردند.
در سال 2008، گروهی از توسعه‌دهندگان که زیر نظر فردی به نام "Pseudonym Satoshi Nakamoto" کار می‌کردند، شروع به جمع‌آوری و ارائه گزارشی در مورد بلاکچین، ساختار و عملکرد آن کردند که شامل روش هَش (Hash) کردن برچسب‌زمانی (Timestamp) بلاک‌ها بود. در سال 2009، ساتوشی بیت‌کوین را در یک بلاکچین پیاده‌سازی کرد. تا به امروز اطلاعاتی دقیقی از ساتوشی موجود نیست، به گونه‌ای که می‌توان گفت خالق بیت‌کوین یا همان ساتوشی را هیچکس هنوز نمی‌شناسد و چهره واقعی او در هاله‌ای از ابهام قرار دارد!
از آن به بعد علاقه برای استفاده برنامه‌هایی بر پایه بلاکچین گسترش یافت و در مدت زمان کوتاهی نرم‌افزارهای مختلفی برای استفاده در زمینه‌های گوناگون ارائه گردید که باعث پیشرفت چشمگیر بلاکچین شد.
خیلی زود این فناوری مورد توجه شرکت‌های مختلفی قرار گرفت و در اوایل سال 2014، زمانی که زمینه‌های فعالیت بلاکچین فراتر از زمینه ارزهای دیجیتال رفت، پتانسیل‌های خیلی بالاتری از آن آشکار شد. در آن زمان، کارشناسان شروع به بررسی پتانسیل این تکنولوژی و چگونگی بکارگیری آن برای استفاده در معاملات مختلف و مدیریت امورمالی پرداختند. اما بازهم پذیرش آن برای خیلی از افراد سخت و دشوار بود.
در سال 2019، یک شرکت فناوری‌اطلاعات به نام "Gartner" به آمار جالبی دست یافت. این آمار مشخص می‌کرد که تنها 1% از CIOها (Chief Information Officer) یا همان مدیران ارشد اطلاعات (که کار آنها بررسی نیازهای کمپانی و تکنولوژی‌های مورد نیاز آنها برای توسعه و پیشرفت است) فناوری بلاکچین را واقعا باور دارند. کمی بعدتر این آمار به 8% (در بین صنایعی که بیشترین آمار پذیرش بلاکچین را داشتند) رسید و در زمینه‌هایی مانند علوم زیستی، سلامت و... مورد استفاده قرار گرفت.
در سال 2020 یک شرکت به نام "Deloitte" طی یک نظرسنجی بین‌المللی در مورد بلاکچین نشان داد شرکت‌های علاقه‌مند به فناوری بلاکچین در حال افزایش‌اند. در سال 2018، 43% از مدیران ارشد بر این اعتقاد بودند که بلاکچین در آینده به یکی از تکنولوژی‌های مهم و جزو 5 استراتژی مهم توسعه تبدیل خواهدشد؛ این در حالی است که این آمار در سال 2019 به 53% و در سال 2020 به 55% رسید.
هدف از ساخت بلاکچین:
هدف اصلی بلاکچین اجازه دادن به اطلاعات دیجیتال جهت ضبط‌شدن و در دسترس قرار گرفتن بین همگان است اما این اطلاعات قابلیت اصلاح شدن و تغییرات را ندارند. از این رو، می‌توان گفت بلاکچین پایه و اساس اطلاعات ضبط شده غیرقابل تغییر است؛ معاملاتی که اطلاعاتشان قابل مشاهده است اما قابلیت تغییر دادن و پاک کردن آنها وجود ندارد. همچنین بلاکچین با نام DLT(Distributed Ledger Technology) نیز شناخته می‌شود.
تفاوت بین بلاکچین، رمز ارز و ارز دیجیتال:
هر سه آنها تعاریف جداگانه و زیرمجموعه‌ای از دفترکل توزیع شده یا DLT(Distributed Ledger Technology) هستند. اما با این حال گاهی‌اوقات با یکدیگر اشتباه گرفته می‌شوند.
بلاکچین: فناوری نوینی‌ست که یک دفترکل دیجیتال غیرمتمرکز برای معاملات بین افراد و طرفین معامله در بستری بسیار ایمن ایجاد می‌کند.
ارز دیجیتال: ارزهایی هستند که فقط از طریق بستر دیجیتال و الکترونیکی قابل خریدوفروش و معامله(بدون واسطه) هستند. این ارزها توسط دولت‌ها و بانک‌های مرکزی عرضه می‌شوند. ارزهای دیجیتال گاهی با نام‌های دیگر از قبیل: پول دیجیتال، پول الکترونیک، ارز الکترونیکی و پول سایبری نیز شناخته می‌شود.
رمز ارزها: دارایی‌های دیجیتالی هستند که در بستر بلاکچین قابل معامله هستند و زیر مجموعه‌ای از ارزهای دیجیتال محسوب می‌شوند. دولت‌ها در عرضه کردن این ارزها هیچگونه نقشی ندارند. این رمز ارزها می‌توانند توسط گروه‌های مختلف ایجاد و برای معاملات در بستر بلاکچین مورد استفاده قرار گیرند. بیت‌کوین اولین رمز ارز عرضه‌شده است و همچنان نیز معروف‌ترینِ آن‌هاست.
