واقعیت افزوده وب؛ رقیب پیروز اپلیکیشن واقعیت افزوده
واقعیت افزوده ی وب و اپ از جدیدترین تکنولوژیها در حوزهی علوم کامپیوتری هستند که بازار داغی دارند. دو رویکرد کلی درمورد تجربهی واقعیت افزوده وجود دارد، تجربهی مبتنی بر وب یا اپلیکیشن. این دو رویکرد با هم در رقابت هستند و بهنظر میرسد یکی از آنها پیروز بازار شده است!
کارشناسان پیشبینی میکنند در چند سال آینده تعداد کاربران واقعیت افزوده (Augmented Reality) وب و اپ به ۱ میلیارد و ۷۰۰ میلیون نفر برسد. اگر این عدد را با ۲۰۰ میلیون کاربر سال ۲۰۱۵ مقایسه کنیم، بیشتر متوجه رشد شگرف آن میشویم.
پیشبینی میشود گردش مالی واقعیت گسترده (Extended Reality) یا XR که هم شامل AR و هم دربرگیرندهی واقعیت مجازی (Virtual Reality) و واقعیت ترکیبی (Mixed Reality)است، در سال ۲۰۲۴ از ۳۰ میلیارد به ۳۰۰ میلیارد دلار برسد. واقعیت افزوده ترندی در دنیای تکنولوژیست که رشد آن سر بازایستادن ندارد، از اینرو، ضروریست تفاوت اپلیکیشن واقعیت افزوده و واقعیت افزوده بر پایهی وب را بدانیم.
کاربران چگونه از واقعیت افزوده وب بهره میبرند؟
واقعیت افزوده وب (WebAR) یا واقعیت افزوده مبتنی بر وب (Web-based Augmented Reality) درواقع استفاده از تکنولوژیهای وب برای ایجاد تجربهی AR است. کاربران برای تجربهی واقعیت افزوده وب نیازی به دانلود اپلیکیشن ندارند و از راه مرورگر گوشی موبایل یا هر وسیلهی دیگری آن را تجربه میکنند. این فناوری به سیستم عامل یا سختافزار ویژهای نیاز ندارد.
تحقیقات نشان داده هنگامی که کاربران برای استفاده از AR مجبور به دانلود اپلیکیشن باشند، مشارکت تا ۵۰ درصد کاهش پیدا میکند همچنین از میان افرادی که اپ را دانلود میکنند، ۲۵ درصد ممکن است دوباره از آن استفاده کنند.
کاربرد واقعیت افزوده بر پایه وب
واقعیت افزوده وب بهسادگی با اسکن یک کیو آر کد (QR Code) یا کلیک روی یک تگ NFC (Near Field Communication) دردسترس قرار میگیرد. کاربر به راحتی و بدون نیاز به دانلود اپ میتواند با مرورگر گوشی تجربهی جذابی داشته باشد. به همین دلیل است که این نوع تجربه دوبرابر محبوبتر از تجربهی اپلیکیشن واقعیت افزوده است.
اگر طرفدار خبرهای مربوط به این فناوری باشید و نوشتههای ما را در بلاگ «پیشگامان لوتوس» دنبال کرده باشید، حتما خواندهاید که برند سوئدی معروف ایکیا چگونه با کمک تکنولوژی واقعیت افزوده به یاری مشتریان خود آمده. مشتریان با استفاده از AR و از راه گوشی موبایل میتوانند ببینند وسایلی که از ایکیا خواهند خرید، چگونه در خانهشان جا میگیرند.
سرپرست تحول دیجیتال ایکیا در این مورد میگوید: « اغلب افراد خرید را به تعویق میاندازند، چراکه نمیتوانند تصمیم بگیرند رنگ موردنظرشان به اتاقشان میآید یا وسیلهای که انتخاب کردهاند با سبک خانهشان هماهنگ هست یا خیر. اکنون ما پاسخ این پرسش را در دستان آنها قرار دادهایم و میتوانند بهطور رایگان و خیلی راحت با چیدمان خانهشان سرگرم شوند.»
از این تکنیک میتوان در بازار مواد غذایی و آشامیدنی، پوشاک، لوازم جانبی و هر محصول و خدمات دیگری بهره برد. مشتریان از این تکنولوژی لذت میبرند و آن را مفید ارزیابی میکنند. واقعیت افزوده بر پایه وب دارد به بخش جداییناپذیر اقتصاد و دنیای وبسایتها تبدیل میشود.
اپلیکیشن واقعیت افزوده چیست؟
اپ واقعیت افزوده بهطور ویژه برای پلتفرم مشخصی مانند اندروید یا آیفون نوشته میشود. از آنجا که ساخت اپلیکیشن واقعیت افزوده به توسعه نرمافزار نیاز دارد، تولید آن گرانتر از واقعیت افزوده بر پایه وب تمام میشود.
چارچوبهای نرمافزاری مختلفی برای کد کردن اپهای AR وجود دارد؛ مانند نسخههایی که اپل و گوگل برای سیستم عامل موبایل خود طراحی کردهاند یا آنچه جاوا اسکریپت برای همهی گوشیها ارائه میکند. توسعهدهنده نرمافزار از این چارچوبها بهعوان بخشی از فرایند توسعه اپلیکیشن AR بهره میبرد.
بالا بودن هزینهی تمام شدهی توسعه اپلیکیشن AR تنها ایراد این فناوری نیست. اپلیکیشن واقعیت افزوده به دانلود و نصب اپ نیاز دارد. به این ترتیب بخشی از مشتریان بالقوه از دست میروند، چراکه خیلیها علاقهای به دانلود اپلیکیشن برای لذت بردن از تجربهی AR ندارند.
بهترین مزیتهای واقعیت افزوده وب کدامند؟
۱- سازگاری با اغلب مرورگرهای وب
واقعیت افزوده بر پایه وب با بیشتر مرورگرهایی که روی موبایل وجود دارد، هماهنگ است. گوگل کروم، اپل سافاری، ماکروسافت اج، موزیلا فایرفاکس و مرورگرهای مشابه از این تکنولوژی پشتیبانی میکنند. حدود ۵/۳ میلیارد گوشی اندروید و اپل با آن سازگارند.
یک بار تجربهی AR را توسعه میدهیم و در هر سیستم عامل یا مرورگری بههمان شکل اجرا میشود. تا چندی پیش برای هر پلتفرم، اپلیکیشن جداگانهای طراحی میشد. اما اکنون کاربر چه از فایرفاکس لینک را باز کند یا کیو آر کد را از سافاری اسکن کند، تجربهی مشابهی خواهد داشت. میتوانیم برای مشتریان از راه پیامک یا پیامرسان URL موردنظرمان را بفرستیم، تراشهی ان اف سی (NFC) در محصولات جاسازی کنیم یا در شبکههای اجتماعی مانند فیسبوک، اینستاگرام یا لینکداین، لینک مورد نظرمان را قرار دهیم.
۲- بدون اپ، بدون نیاز به دانلود، نصب یا آپدیت
AR وب تعداد گامهای موردنیاز برای این که کاربر به تجربه دلخواهش برسد را کاهش داده. کافیست کاربر اجازهی دسترسی به دوربین را بدهد تا تجربهی AR را آغاز کند. کاربر علاقهای به پر کردن حافظهی گوشی با اپلیکیشنهای مختلف ندارد. پس زمانیکه میبیند بدون نیاز به دانلود و نصب اپلیکیشن، امکان استفاده از این تکنولوژی فراهم شده، به استفاده از آن ترغیب میشود.
از آنجاکه این تکنولوژی کاربردی نیازی به نصب اپلیکیشن ندارد،کاربر را درگیر بهروزرسانی نمیکند. بلکه محتوای جدید بهشکل خودکار و با کمترین تلاش از سوی کاربر، دراختیار او قرار میگیرد. کاربری که از AR وب بهره میبرد، همواره آخرین نسخهی محتوای آن را دراختیار دارد، یعنی همان چیزی که روی سایت قرار گرفته.
۳- امکان تجزیه و تحلیل دادهها
AR بر پایه وب از سنجه یا معیار عددی گزارش (Metrics) متعلق به گوگل آنالیتیکس بهره میبرد تا اطلاعات دقیقتری بهدست آورد. محتوای واقعیت افزوده مبتنی بر وب از این سنجهها استفاده میکند تا تصویر دقیقتری از عملکرد خود داشته باشد.
علاوه بر اندازهگیری تعداد لایک و اشتراکگذاری، جزییات دیگری را نیز میسنجد، مانند مدت زمان مشارکت کاربر و مکانهایی که کاربر به آنها سر زده. همچنین میتوانیم آمار تعداد کاربرانی را بدانیم که اجازهی دسترسی به دوربین گوشی را میدهند. بعلاوه تعداد رد کردن دسترسی دوربین هم مشخص میشود.
تعداد بازدید برابر با تعداد مواردیست که لینک خارجی کاربر را به سایت AR وب میفرستد. سنجه یا متریک نشان میدهد تعداد کاربران واقعی چقدر است. این متریکها همهی تعداد کلیکهای یک کاربر را یک بازدید بهحساب میآورند.
۴- ساخت آسان
توسعهی تجربههای واقعیت افزوده بر پایه وب بسیار سادهتر از توسعه اپلکیشن واقعیت افزوده است. توسعهی نسخهی وب مانند ساخت وب سایت معمولیست که کتابخانههایی به آن اضافه میشود. این کتابخانهها مربوط به مشخصههای مانند تشخیص محل یا لوکیشن گوشی موبایل و تولید گرافیکهای سهبعدی هستند.
از سوی دیگر، بهدلیل وجود تکنولوژیهای استاندارد وب، واقعیت افزوده بر پایه وب بهراحتی میتواند در کنار دیگر خدمات نرمافزاری قرارگیرد. برای مثال توسعهدهندگان میتوانند از ایجکس (AJAX) برای بهروزرسانی صفحهی وب و از API یا رابط برنامهنویسی نرمافزار برای ورود کاربران و آسان کردن اشتراکگذاری بهره ببرند.
سخن پایانی
باوجود آن که ساخت نسخه وب و نسخه اپلیکیشن واقعیت افزوده رشد چشمگیری داشته، واقعیت افزوده وب گوی رقابت را از نسخه اپ ربوده و محبوب بازار شده. این فناوری مزیتهایی مانند سادگی استفاده، بینیازی به دانلود و نصب اپ، امکان تحلیل داده، هزینهی پایین تولید و نگهداری را دارد.
اگرچه سرعت این تکنولوژی در مقایسه با نسخهی اپ کمی پایینتر است، باوجود ابزارهای مدرن، همچنان موفق عمل میکند. پیشبینی میشود گردش مالی مربوط به این فناوری جذاب در سالهای پیش رو افزایش یابد. همچنین صنایع مختلفی از وجود آن بهرهمند شوند، همچون طراحی داخلی، پوشاک، لوازم خانه، مواد غذایی و آشامیدنی.