Agileیا چابک چیست و روش‌های چابک چه نقشی دارند؟
اگر شما هم مدام به واژه‌ی چابک برمی‌خورید و مایلید بدانید اجایل یا چابک چیست و چه مفهومی به کسبوکارها می‌افزاید، این نوشته برای شماست.
اجایل یا چابک چیست؟
اجایل همان توانایی خلق و پاسخ به تغییر است. چابک بودن شیوه‌‌ی مواجهه با تغییر و موفقیت نهایی در محیطی ناپایدار به‌شمار می‌رود. چرا این واژه انتخاب شده؟ چابک مفهوم سازگار شدن و پاسخ به تغییر را در دل خود دارد. براساس مانیفست اجایل، مجموعه‌ی چابک به‌خوبی درک می‌کند در اطرافش چه می‌گذرد. عدم قطعیت شرایط را شناسایی می‌کند و می‌تواند خود را با آن شرایط تطبیق دهد.
داستان چابک بودن از کجا آغاز شد؟
از حدود نیمه‌ی دهه‌ی ۹۰ میلادی عده‌ای از افرادی که در سازمان‌ها روی توسعه‌ی محصولات نرم‌افزاری کار می‌کردند و همچنین مشاوران سازمان‌هایی که مشغول تولید نرم‌افزار بودند، به این نتیجه رسیدند که باید کار متفاوتی انجام دهند. آنان مشاهده کردند که روش سنتی مدیریتی در بعضی از حوزه‌ها مانند توسعه نرم‌افزار با شکست روبه‌رو می‌شود.
توسعه‌دهندگان نرم‌افزار از ایده‌های سنتی و ایده‌های نو ترکیب جدیدی ساختند و روشی برای تیم خود خلق کردند. آنها نشان دادند در موقعیت‌های خاص می‌توان ایده‌ها را کنار هم قرار داد و نتیجه گرفت. در همان سال‌ها ایده‌ی اسکرام، عدم قطعیت شرایط و متد توسعه سیستم‌های داینامیک کم‌کم شکل گرفت. اما هنوز کسی به‌وضوح نمی‌دانست متد چابک چیست.
در سال ۲۰۰۱ بود که ۱۷ نفر از بزرگان IT دور هم جمع شدند و درمورد روش مدیریتی به توافق رسیدند که به نام چابک یا اجایل معروف شد. آنها مانیفست معروف توسعه نرم‌افزار چابک را بیرون دادند که امروز خیلی از سازمان‌ها از آن پیروی می‌کنند.
نقش روش‌های چابک چیست؟
روش‌های نوآورانه‌ی اجایل صنعت IT را متحول کرده. در ۲۵ تا ۳۰ سال گذشته، توسعه نرم‌افزار به موفقیت روزافزون رسیده و انگیزه و خلاقیت تیم‌های IT بیشتر شده. روش‌های نوین اجایل شامل ارزشها، اصول و سود به مفهوم نوینی هستند و آلترناتیو قدرتمندی برای مدیریت به‌روش دستور و کنترل به‌شمار می‌روند. پای این روش‌ها به صنعت‌های دیگر هم باز شده، مانند بازاریابی، توسعه‌ی ماشین، انبارداری و منابع انسانی.
مدیریت چابک کارکنان را از دایره‌ی بسته‌ی خود بیرون می‌کشد و آنها را در تیم‌هایی با اصول چندگانه و مشتری محور قرار می‌دهد. به این ترتیب نه‌تنها فرایند سودآوری تسریع می‌شود، بلکه نسل تازه‌ای از مدیران عمومی ماهر شکل می‌گیرد.
شرکت‌های نوین امروزی محیط بسیار پویایی دارند. مفهوم چابک در نوآوری خلاصه می‌شود. شرکت‌ها نه‌تنها به محصولات و خدمات تازه نیاز دارند، بلکه در فرایند کارکردی خود، به‌ویژه ابزار نرم‌افزاری جدید نیازمند نوآوری هستند.
مفهوم توسعه نرم‌افزار اجایل چیست؟
توسعه نرم‌افزار چابک چیزی بیشتر از چارچوب‌هایی مانند اسکرام (Scrum)، برنامه‌نویسی سریع یا XP یا (Extreme Programming) یا توسعه ویژگی محور (FDD) است. توسعه نرم‌افزار چابک مجموعه‌ای از چارچوب‌ها و عادت‌هاست که براساس ارزشها و اصول مانیفست توسعه نرم‌افزار چابک و ۱۲ اصل آن شکل می‌گیرد. زمانی‌که به توسعه نرم‌افزار به‌عنوان روشی ویژه نگاه می‌کنیم، بهتر است این اصول و ارزشها را مدنظر داشته باشیم و برای شناخت عملکرد مناسب فضای کاری خود، از آنها کمک بگیریم.
مانیفست اجایل می‌گوید جایگاه افراد و تعامل‌ها از فرایندها و ابزار بالاتر است. همچنین نرم‌افزاری که در حال کار است، ارزشی بیشتر از مستندهای جامع دارد. و مهم‌تر این که، پاسخ به تغییر بر دنبال کردن برنامه اولویت دارد.
یکی از تمایزهایی که روش چابک ایجاد می‌کند، تمرکز بر افراد تیم و چگونگی کارکردن آنها در کنار یکدیگر است. راه‌حل‌ها از همکاری بین تیم‌های خودسازمان‌ده و چند منظوره با استفاده از عادت‌های مناسب بیرون می‌آید. تمرکز زیادی بر این همکاری و خودسازمان‌ده بودن تیم‌ها وجود دارد.
جایگاه مدیر در متد چابک
نباید تصور کنیم در این روش مدیری وجود ندارد. اما افراد تیم به‌تنهایی هم توانایی درک دیدگاه‌ها را پیدا کرده‌اند. تیم‌ها چند منظوره و دارای چند تخصص هستند. افراد تیم تنها با یک تخصص وارد کار نشده‌اند و هنگام بستن تیم، به مهارت‌های مفید افراد توجه می‌شود. مدیر آن کسی‌ست که باید مطمئن شود افراد تیم مهارت‌های لازم را داشته‌اند یا در حال کسب مهارت هستند. او محیطی را فراهم می‌کند که در جهت موفقیت تیم حرکت می‌کند. در زمانی که تیم موفق به حل مسائل نمی‌شود، مدیر وارد میدان خواهد شد.
اجایل چگونه عمل می‌کند؟
بعضی از مدیران اجرایی تصور می‌کنند چابک بودن به‌معنی این است که همه خواسته‌های آنها را انجام دهند. برخی دیگر فکر می‌کنند تیم چابک دستور مدیر را انجام می‌دهد، اما به روشی سریع‌تر. هیچ‌کدام درست نیست.
مدیریت چابک اسکرام را در دل خودش دارد؛ چارچوبی که بر خلاق و انطباق‌پذیر بودن تیم در حل مشکلات پیچیده تاکید دارد. به توسعه‌ی ناب اشاره می‌کند که بر حذف مستمر هر بخش اضافه از فعالیت‌های سازمانی تمرکز می‌کند. و کانبان که از میزان جریان کار می‌کاهد.
اجایل کجا کارساز است؟
اگر به مفهوم اجایل و این‌که چابک چیست خوب توجه کنیم، خواهیم دانست در همه‌ی زمینه‌ها کاربرد ندارد. موثرترین و ساده‌ترین روش اجرایی در زمینه‌ی نوآوری نرم‌افزار به‌حساب می‌آید. یعنی جایی که باید مشکل پیچیده‌ای حل شود. راه‌حل‌ها مشخص و شناخته شده نیستند و نیازهای مربوط به محصولات تغییر می‌کند. در اغلب موارد همکاری نزدیکی با مشتری نهایی وجود دارد و فیدبک سریعی از سمت مشتری دریافت می‌شود.
این شرایط اغلب در توسعه محصول، پروژه‌های بازاریابی، فعالیت‌های مربوط به برنامه‌ریزی استراتژیک، چالش‌های زنجیره‌ی تامین و تصمیم‌های مربوط به تخصیص منابع دیده می‌شود.
اما در مواردی مانند نگهداری از کارخانه، خرید، فروش و حسابداری و به‌طور کلی شرایطی که پایدار و قابل پیش‌بینی باشد، کاربرد چندانی ندارد.
ما در پیشگامان لوتوس براساس متد چابک در توسعه نرم‌افزار و تولید محصولات نرم‌افزاری، به مشتریان خدمات ارائه می‌کنیم. درصورتی‌که نیاز به مشاوره یا تولید محصول و خدمات دارید، با ما تماس بگیرید.
